Đi bao nhiêu buổi offline, hội thảo, nói thật là khi bạn trẻ hỏi đến kinh nghiệm, xin lời khuyên, tôi thấy các diễn giả đưa ra những lời khuyên rất chung chung. Cũng không trách họ được, vì hai người (hỏi & đáp) ở hai hoàn cảnh khác nhau, phán đại lỡ “hỏi” phá sản thì “đáp” mang tiếng.
 |
| Bill Gates đã từng bỏ đại học để lập nghiệp |
Khởi nghiệp, khởi nghiệp, nó như một cơn bão chứ không chỉ là trào lưu hay sóng nữa. Năm 2013, Việt Nam có khoảng 72,000 doanh nghiệp phá sản, chưa tính những doanh nghiệp phá sản trong thầm lặng. Trong thời gian ấy, đi đâu cũng thấy offline, group, event… về đề tài khởi nghiệp.
Tôi tin chắc rằng có rất nhiều thứ để phân vân trong đầu các bạn trẻ, như là làm sếp công ty nhỏ hay làm lính quèn công ty to đùng, đi làm để tích lũy kinh nghiệm và tiền bạc hay “tạo bất ngờ” biết đâu thành công lớn. Tôi có hai “lời khuyên” cho những bạn muốn khởi nghiệp
1) Nghỉ việc “đúng kiểu”
Ít nhiều bạn phải đang làm việc cho một công ty nào đó, và giờ là chuẩn bị “nhảy”, đúng không? Đạo Phật có một câu: Đừng làm cho người khác những gì bạn không thích nhận. Nếu bạn là sếp, một sáng nọ ngủ dậy nhận được một email của nhân viên: “Em cảm thấy không phù hợp… em thích công việc khác hơn… chào anh.”. Đại loại là bạn ấy nghỉ việc. Bạn có thích một nhân viên nghỉ việc qua email như vậy không? Có thể anh nhân viên đã suy nghĩ cả đêm trước khi gửi, tuy nhiên, họ mới chỉ nghĩ cho bản thân họ trong ngắn hạn, chứ nói đến việc họ phải nghĩ cho công ty.
Các bạn hãy nghỉ việc cho bài bản một chút, lên trao đổi suy nghĩ, lý do với sếp và bàn giao thật rõ ràng để cho thấy bạn là con người chuyên nghiệp. Trái đất này tròn lắm, và rồi sẽ có ngày bạn gặp lại sếp hoặc đồng nghiệp cũ dù trên công việc khác hay chỉ trong một quán café. Đừng để chính bạn phải ái ngại khi gặp họ.
 |
| Hãy “đi” đúng kiểu |
Có một người làm trong một công ty SMS xin sếp ra nghỉ để mở công ty SMS khác. Sếp hoàn toàn đồng ý và sẽ hỗ trợ. Tuy nhiên, được một thời gian, kinh doanh quá khó khăn nên người này giải tán và xin về làm lại. Người sếp hoàn toàn đón nhận vì khi ấy anh nhân viên vừa có bài học đắt giá, vừa được tâm trạng của “người chủ doanh nghiệp”.
Bạn có đón nhận một người âm thầm rút ruột công ty bạn không: âm thầm thông báo với khách hàng để sang “ủng hộ” công ty mới, rủ rê nhân sự trong công ty, ăn cắp danh sách khách hàng, phần mềm…
Tôi gặp rất nhiều nhân viên “nghỉ ngang” và thật sự lo lắng cho họ trong tương lai nếu họ tiếp tục làm vậy với những công ty khác. Điều đó chỉ gây cho họ thêm điểm xấu, trong khi kinh doanh thì mối quan hệ quan trọng biết chừng nào. Và còn rất nhiều câu chuyện khác để ta thấy lí do vì sao phải nghỉ việc đúng kiểu: Nó đem lại thiện cảm cho bạn trong mắt sếp và đồng nghiệp cũ, điều này sẽ giúp ích cho bạn trong tương lai khi bạn cần đến họ.
Không ai cấm cản hoài bão của bạn, nhưng bạn hãy thực hiện nó trong tư thế “ngẩng cao đầu”.
2) Làm những gì bạn giỏi nhất bằng đam mê
Hãy đem hết đam mê vào làm những gì bạn giỏi nhất! Đó là lời khuyên thứ hai. Lời khuyên này có đến hai ý:
Ý thứ nhất là HÃY LÀM VÌ ĐAM MÊ
Cái này quan trọng hơn ý hai vì ý hai có thể học chứ cái này chẳng mua chẳng học được mà nó xuất phát từ TÂM của bạn.
Tôi có một công sự góp với tôi 30% trong một business. 30% này bạn ấy phải đi vay mượn 6 tháng. Đã 3 tháng không có lãi, bạn ấy sốt ruột và giảm sự tập trung vào business này để đi làm một business khác với mong muốn có tiền trả nợ trong 3 tháng còn lại. Tôi hoàn toàn hoan nghênh sự cầu tiến của bạn ấy, tuy nhiên vấn đề rất lớn đặt ra là:
Tôi: Toàn bộ nguồn lực tập trung vào còn chưa có lãi, giờ bạn rút ra, giảm nhân lực thì business liệu có khá hơn? (im lặng)
Tôi: Bạn đã làm hết sức, hết quyết tâm, hết thời gian, hết nỗ lực cho business chưa?
Đáp: Chưa.
Tôi: Vì sao?
Đáp: Vì phải đi kiếm tiền trả nợ.
Kinh doanh luôn là câu chuyện con gà – quả trứng: Không đi làm thêm thì không có tiền trả nợ, nhưng không tập trung làm thì business nào cũng nửa vời vậy thôi, đi làm thêm job nữa làm gì cho cực.
Ngay cả những người anh em gắn bó nhất với VHT cũng từng nhận được tối hậu thư: Hoặc rời khỏi các công ty part-time bên ngoài, hoặc rời khỏi VHT. Key-member của VHT không được đá hai sân.
Dù khó khăn, dù thế nào đi nữa, trước hết hãy tập trung toàn bộ nỗ lực vào đam mê đi đã!
Ý thứ hai là LÀM NHỮNG GÌ BẠN GIỎI NHẤT.
Có bao nhiêu người đang đọc bài viết này từng có ý nghĩ đến cửa khẩu Mộc Bài ở Tây Ninh lấy quần áo, sang Trung Quốc lấy quần áo, phụ kiện… về bán trên 5giay, 123mua, Enbac, Rongbay… hoặc đại loại như trên?
Tôi tin chắc rằng rất nhiều. Tuy nhiên, trong một cái áo thì cần phải biết chất liệu gì, bao nhiêu % cotton, mà cotton nhiều hay ít thì tốt, thun hai chiều hay bốn chiếu, mà hai chiều – bốn chiều là sao, thun lạnh là thun như thế nào, cái nào nên giặt ủi chế độ nào, khi phơi khi ủi lưu ý gì, sao lúc gì ghi size S, M, L lúc lại 37, 38, 39, khách hỏi size 39 mà bạn chỉ có M thì có bán được không, XL lớn hơn L nhưng XS là lớn hay nhỏ hơn S, xuất xứ, đối thủ của phân khúc…
Bán một cái áo thôi đã có hàng trăm thứ bạn phải biết, phải am tường đến mức tối đa. Đôi khi bạn còn phải làm blog để tư vấn áo thun để người ta tín nhiệm shop áo thun trên mạng của bạn. Bạn có đang am tường cái bạn kinh doanh lắm không, mức nào, bạn đang thua ai, và vì sao thua?
Ai cũng biết Maradona mê trái bóng từ bé! Đừng chụp giựt nghĩ người ta làm được thì mình làm được. Đó chỉ là suy nghĩ trấn an mình thôi.
Bạn có thể làm một trang như VnExpress và Facebook nhưng bạn có thành công được không?
Hãy làm cái bạn giỏi nhất dù cái đó quá nhỏ, thậm chí bị chửi là điên. Ý tưởng càng “điên” càng tốt!
Tôi chợt nghĩ, web âm nhạc hiện thuộc về MP3 Zing và NCT, tuy nhiên, vẫn sẽ có niche cho bạn trong lĩnh vực này. Trừ những bạn trẻ thích nhạc thị trường, tôi nghĩ rằng mọi người sẽ lên 2 trang kia và chủ yếu là search ra bài cần nghe để nghe, thay vì rảo trên trang chủ xem hôm nay có “ca sĩ nào, hit nào”. Có thể bạn vẫn nghe nhạc trẻ, nhưng chỉ là sau khi nghe ở đâu đó thấy hay hay rồi mới tìm hiểu, sau đó search để nghe. Vậy thì làm niche gì đây: Một website chỉ toàn album nhạc, những album xếp theo chủ đề, vì khi âm nhạc nói lên tâm trạng của bạn. Bạn đang buồn thì nhiều khả năng bạn sẽ nghe Niệm khúc cuối hay Tìm lại bầu trời. Bạn vừa được sếp khen chắc sẽ nghe Yêu đời hay Sắc môi em hồng, đại loại là vậy! Tuy nhiên, đừng làm thật nhé, vì idea này cần bạn am tường: luật bản quyền, quan hệ với nghệ sĩ, bit rate cho từng bản nhạc, định dạng nào là tối ưu… Rồi cũng như câu chuyện áo thun, có khi web bạn nên tư vấn cách chỉnh echo, treble, bass… để nghe cho hay. Thế mới là ngon.
 |
| Mark đã theo đuổi đến cùng và thành công với facebook |
Bill Gate, Mark Zuckerberg… làm vì đam mê để rồi họ giàu có nhờ đam mê ấy, trong khi chúng ta không làm vì tiền mà toàn mơ ước làm vì nhiều tiền để rồi bị một sức ép tâm lý quá nặng: Trước bao nhiêu tuổi phải mua được nhà và xe hơi để vi vu Sài Gòn về đêm chẳng hạn! Chúc các bạn trải nghiệm được hai điều thú vị trên!
Nguồn: Vũ Hoàng Tâm
